wstyd

wstyd
m IV, D. -u, Ms. \wstydydzie;
zwykle blm «przykre, upokarzające uczucie spowodowane świadomością niewłaściwego, złego, hańbiącego postępowania (własnego lub czyjegoś), niewłaściwych słów, świadomością własnych lub czyichś braków, błędów itp., zwykle połączone z lękiem przed opinią»

Fałszywy wstyd.

Palący, piekący wstyd.

Okryć się wstydem.

Palić się, płonąć, rumienić się, zarumienić się od wstydu a. ze wstydu.

Oblać się rumieńcem wstydu.

Swoim postępowaniem przynosił wstyd rodzinie.

Oszczędzić komuś wstydu.

Przyznawać się do czegoś ze wstydem.

Uczucie wstydu onieśmiela, ogarnia kogoś.

◊ Najeść się, nałykać się wstydu «doznać wielkiego wstydu»
◊ Nie mieć wstydu, za grosz wstydu «być bezczelnym, nie liczyć się z zasadami moralnymi»
◊ Wstyd, to wstyd, co za wstyd, jaki wstyd «wykrzyknienie, stwierdzenie wyrażające potępienie czyjegoś postępowania, czyichś słów»
◊ Wstyd komuś, jest komuś wstyd, robi się komuś wstyd «ktoś się wstydzi, zaczyna się wstydzić»
◊ Nie wstyd ci (wam)? «zwrócenie się do kogoś w celu zaznaczenia niewłaściwości postępowania czy słów; nie wstydzisz się?»
◊ Wstyd (z bezokolicznikiem) np. mówić, robić, oglądać coś «nie należy mówić, robić, oglądać czegoś»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • wstyd — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. u, Mc. wstydzie, blm {{/stl 8}}{{stl 7}} nieprzyjemne, upokarzające uczucie wywołane świadomością własnych lub cudzych braków, błędów, złych, niewłaściwych, postępków, połączone z lękiem przed opinią innych :… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wstyd — 1. Nie mieć (za grosz) wstydu «być bezczelnym, nie liczyć się z zasadami moralnymi»: Tata Marcina powiedział, że dzisiaj ludzie w ogóle nie mają wstydu. Tylko się patrzą, gdzie się można nachapać i nic więcej ich nie obchodzi. Dial film 1996. 2.… …   Słownik frazeologiczny

  • kompromitować — ndk IV, kompromitowaćtuję, kompromitowaćtujesz, kompromitowaćtuj, kompromitowaćował, kompromitowaćowany 1. «narażać, wystawiać kogoś na wstyd albo śmieszność, szkodzić czyjejś opinii» Kompromitować podwładnego w oczach szefa. Kompromitować… …   Słownik języka polskiego

  • robić – zrobić — {{/stl 13}}{{stl 8}}{z kogoś} {{/stl 8}}balona {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} nabierać kogoś, coś; kpić z kogoś w taki sposób, by go całkiem ośmieszyć i poniżyć; robić z kogoś durnia, idiotę; narażać kogoś na śmieszność : {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Scham — 1. Besser Scham im Gesicht als Weh im Herzen. Holl.: Beter is de schaamte in de oogen, dan eene vlek in het hart. (Harrebomée, II, 236b.) It.: Colui, ch hà gettato via la vergogna, non la ripiglia mal più. – Meglio è vergogna in faccia, che dolor …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • czoło — 1. Chmurzyć czoło «zasępiać się, smutnieć»: Gdyby człowiek mógł zapanować nad własnym ciałem, nad chorobą, nad śmiercią... – rozmarza się, po czym natychmiast chmurzy czoło. – Nie znoszę tego Butkiewicza. M. Saramonowicz, Lustra. 2. Rozchmurzyć,… …   Słownik frazeologiczny

  • palić — pot. Pal diabli; pal licho; pal sześć «niech tam, wszystko jedno, mniejsza o to»: Może się po prostu spóźniła, może ją jednak zobaczy! Ostatecznie pal diabli tę polską dziewczynę, chodzi przecież o niego, o Rupperta. Andrzej Zbych, Stawka.… …   Słownik frazeologiczny

  • robić — 1. Mieć co robić «mieć dużo zajęć, obowiązków»: (...) odbiorców przesyłek i przekazów pocztowych jest bez liku – listonosze mają co robić. SN 14/01/1999. 2. Nic sobie nie robić, niewiele sobie robić z kogoś, z czegoś «lekceważyć kogoś, coś»:… …   Słownik frazeologiczny

  • ziemia — 1. Chodzić, stąpać (mocno, twardo) po ziemi; trzymać się ziemi «być realistą»: Obdarzony wrażliwością dziecka, twardo chodzi po ziemi – jest konkretny, punktualny – i wbrew pozorom – nieśmiały. Przekrój 51/2000. Imponowała mi poczuciem… …   Słownik frazeologiczny

  • zrobić — 1. Coś zrobiło swoje «coś dało spodziewany rezultat»: Pochlebstwo zrobiło swoje. Z oczu gospodyni znikła nieufność, a na jej wargach pojawił się niedowarzony uśmiech. A. Bahdaj, Wakacje. 2. Ktoś dużo, tyle itp. dla kogoś zrobił «ktoś okazał komuś …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”