wybić

wybić
dk Xa, \wybićbiję, \wybićbijesz, \wybićbij, \wybićbił, \wybićbity - wybijać ndk I, \wybićam, \wybićasz, \wybićają, \wybićaj, \wybićał, \wybićany
1. «uderzeniem spowodować wypadnięcie czegoś; wypchnąć, wysadzić, wytłuc, wytrącić coś»

Wybić szybę.

Wybić dno beczki.

Wybić korek z butelki.

Wybić komuś piłkę z ręki.

Wybić gwóźdź z deski.

∆ Wybić rękę, nogę (ze stawu) «zwichnąć, wykręcić rękę lub nogę na skutek uderzenia; wywichnąć»
∆ Wybić piłkę «uderzeniem wyrzucić piłkę w zamierzonym kierunku»
◊ pot. Wybić komuś lub sobie coś z głowy «sprawić, że ktoś poniecha jakiejś myśli, wyperswadować komuś lub sobie coś; poniechać myśli o czymś, zrezygnować z czegoś, odstąpić od jakiegoś zamiaru»
◊ Wybić klin klinem «zwalczyć, usunąć coś stosując środek podobny do przyczyny niepożądanego stanu»
◊ Wybić kogoś ze snu «sprawić, że ktoś nie może spać lub zasnąć (zwykle obudziwszy go)»
2. «bijąc, tłukąc w coś jakimś narzędziem zrobić w czymś otwór, zagłębienie; przebić»

Wybić dziurę w ścianie, murze.

3. «odcisnąć, wycisnąć, wytłoczyć coś, np. wzór na czymś, w czymś lub z czegoś, nadrukować; wykonać metalowy przedmiot techniką bicia, tłoczenia»

Wybić medal pamiątkowy.

4. «położyć, pokryć, wysłać, wylepić czymś, obić; nabić, wysadzić»

Wybić ściany adamaszkiem.

Pas wybijany ozdobnymi ćwiekami.

Rękojeść miecza wybijana rubinami.

5. «uderzając, stukając w coś, grając na czymś sprawić powstanie rytmicznych dźwięków; wystukać, wybębnić»

Wybijać takt pałeczką.

Wybijać rytm piosenki.

Wybijać tempo.

◊ Wybijać krok «stąpać uderzając mocno butami (stopami) o ziemię; iść rytmicznie»
◊ Wybijać hołubce «wykonywać w tańcu hołubce mocno przytupując»
6. «o zegarze: wydzwonić godzinę»

Zegar wybił ósmą.

Zegar wybija północ.

◊ Wybiła druga, piąta, północ itp. «zegar wydzwonił godzinę drugą, piątą, godzinę dwunastą w nocy itp.»
◊ Wybiła godzina czegoś «nadeszła chwila ważna, przełomowa, krytyczna»
◊ Wybiła czyjaś ostatnia godzina, chwila «nadeszła chwila czyjejś śmierci»
7. tylko dk «sprawić komuś lanie; zbić, obić»

Wybił syna za hardość.

8. zwykle dk «wygubić doszczętnie; zniszczyć wiele lub wielu; pozabijać»

Wybić wilki w okolicy.

Wybić wszystkie muchy w mieszkaniu.

Wybito cały oddział żołnierzy.

◊ pot. Wybić do nogi, co do nogi «wybić, wystrzelać, zabić wszystkich, bez wyjątku»
◊ Grad, deszcz wybił zboże, plony itp. «grad, deszcz zniszczył plony, wbił w ziemię, połamał zboże itp.»
wybić się - wybijać się
1. «wznieść się ponad innych pozycją, stanowiskiem; dojść do znaczenia, sławy; zrobić karierę»

Wybić się w swojej specjalności.

Wybił się dzięki zdolnościom i pracy.

◊ Wybić się na czoło, na pierwszy plan, na pierwsze miejsce «zająć najwyższą pozycję, pierwsze miejsce»
2. «wyodrębnić się, uwydatnić się, wyróżnić się na jakimś tle; wydobyć się, wydostać się; przebić się przez coś, przedrzeć się»

Krokusy wybiły się spod śniegu.

Przenikliwy krzyk wybił się ponad inne głosy.

◊ pot. Wybić się ze snu «obudziwszy się nie móc ponownie zasnąć»
3. sport. «oderwać się skokiem od ziemi, skoczni, trampoliny; odbić się»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • wybić — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}bić II {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}wybić II {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}bić III {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}wybić III… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wybić — 1. Ktoś wybił, coś wybiło kogoś z rytmu «ktoś przerwał, coś przerwało komuś jakąś czynność, powodując jego dekoncentrację»: Szkoda, szkoda, że trwała tak długo ta zmiana, przekonamy się zresztą za chwilę, za kilkadziesiąt sekund, czy nie wybiła… …   Słownik frazeologiczny

  • wybić sobie — {{/stl 13}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}z głowy {{/stl 13}}{{stl 7}} zaprzestać myślenia o czymś, pod przymusem lub kierując się rozsądkiem zrezygnować z czegoś, odstąpić od jakichś zamiarów, wyperswadować sobie coś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wybij sobie… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wybić się — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}wybijać się {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wybić się ze snu — {{/stl 13}}{{stl 7}} przebudzić się i nie móc zasnąć z powrotem {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wybić się — 1. Wybić się na czoło «stać się najważniejszym, najistotniejszym, zająć pierwsze miejsce»: W państwie tworzącego się pomału narodu polskiego wybiła się na czoło ta dzielnica, która najwcześniej weszła w styczność z kulturą zachodniej i… …   Słownik frazeologiczny

  • wybić sobie coś z głowy — Przestać o czymś myśleć z zainteresowaniem; stracić przekonanie o czymś Eng. To stop thinking about (doing) something; to persuade oneself (often as a result of exterior influence) not to do something …   Słownik Polskiego slangu

  • wybijać się – wybić się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wydobywać, wydostawać się z czegoś na zewnątrz : {{/stl 7}}{{stl 10}}Krokusy wybiły się spod śniegu. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} osiągać… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • klina [klin] klinem (wybijać – wybić) — {{/stl 13}}{{stl 33}} usuwać skutki jakiegoś działania, stosując metodę podobną do tej, która wcześniej stała się przyczyną ich zaistnienia; zwalczać podobne podobnym (np. cierpiąc z powodu wcześniejszego pijaństwa, sięgać po alkohol) {{/stl 33}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wybijać – wybić — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}ze snu {{/stl 13}}{{stl 7}} budząc kogoś, uniemożliwiać mu zaśnięcie później : {{/stl 7}}{{stl 10}}Hałas wybił ją ze snu i do rana nie mogła zasnąć. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”