wyrosnąć

+ rzad. wyróść dk Vc, \wyrosnąćrosnę, \wyrosnąćrośniesz, \wyrosnąćrośnij, \wyrosnąćrósł, \wyrosnąćrosła, \wyrosnąćrośli, \wyrosnąćrósłszy - wyrastać ndk I, \wyrosnąćam, \wyrosnąćasz, \wyrosnąćają, \wyrosnąćaj, \wyrosnąćał

1. «o roślinach: rosnąc z ziarna rozwinąć się ponad ziemią, wzejść; ukazać się, rozwinąć się na roślinie jako jej część; o niektórych częściach organizmu ludzkiego lub zwierzęcego: rozwijając się uformować się na czymś»

Na grządce wyrosły kwiaty.

Z nasionka wyrosło drzewo.

Na gałązce wyrosły liście.

◊ Włosy komuś na dłoni wyrosną, kaktus komuś na dłoni wyrośnie, zanim…, jeżeli…, jak coś się stanie «coś nie dojdzie do skutku, nie uda się»

przen.

a) «niespodziewanie, raptownie ukazać się, zjawić się gdzieś, stanąć»

Na miejscu wypadku jak spod ziemi wyrósł policjant.

b) «zostać zbudowanym, wzniesionym; powstać»

Na placu wyrosła fabryka.

c) tylko ndk «wznosić się, górować ponad jakimś poziomem»

Wyrastać ponad otoczenie.

2. «o człowieku (rzadko o zwierzęciu): stać się z biegiem czasu większym, bardziej rozwiniętym, bardziej dorosłym»

Chłopiec wyrósł w czasie wakacji.

◊ Ktoś wyrósł na kogoś, z kogoś wyrósł ktoś «ktoś dorastając wykształcił w sobie jakieś cechy»

3. «rosnąc stracić cechy, zainteresowania właściwe młodemu wiekowi»

Wyrosła z zainteresowania lalkami.

Wyrosnąć ze sztubackich figli.

◊ Wyrosnąć z lat chłopięcych, dziecinnych, z pewnych lat, z pewnego wieku «przestać być chłopcem, dzieckiem, przestać mieć określone lata»

◊ Wyrosnąć z ubrania, z butów «rosnąc, dorastając przestać mieścić się w ubraniu, w butach»

4. «o cieście: podnieść się, zwiększyć swoją objętość na skutek fermentacji»

Ciasto pięknie wyrosło.