wzgląd

wzgląd
m IV, D. względu, Ms. względzie; lm M. względy
1. «branie czegoś lub kogoś pod uwagę, zwracanie uwagi na kogoś albo na coś, liczenie się z kimś, z czymś»

Wzgląd na zdrowie.

Wzgląd na pokrewieństwo, na czyjś wiek.

∆ Bez względu na coś «nie biorąc czegoś pod uwagę, nie licząc się z czymś, niezależnie od czegoś»
∆ Mieć coś na względzie «zwracać na coś uwagę, pamiętać o czymś»
∆ Mieć wzgląd na coś, na kogoś «liczyć się z czymś, z kimś, brać kogoś pod uwagę, pamiętać o czymś»
∆ Ze względu, przez wzgląd na kogoś, na coś «biorąc coś pod uwagę, licząc się z kimś lub czymś»
2. częściej w lm «powody, przyczyny, pobudki, okoliczności»

Względy finansowe, ekonomiczne, materialne.

Względy artystyczne, językowe.

Względy grzecznościowe, humanitarne, ideowe, wyznaniowe.

Względy dyplomatyczne, strategiczne, historyczne, dziejowe.

Względy bezpieczeństwa, oszczędności.

Względy jakiejś (wyższej, różnej) natury.

Liczyć się z różnymi, z wieloma względami.

Kierować się jakimiś względami.

Nie móc czegoś zrobić z zasadniczych względów.

∆ Z tego względu «z tego powodu, dlatego»
3. tylko w lm «życzliwy stosunek do kogoś, przychylność, wyrozumiałość, pobłażanie, sympatia; dowody życzliwości»

Cieszyć się, szczycić się czyimiś specjalnymi względami.

Darzyć, obsypywać kogoś względami.

Okazywać komuś względy.

Starać się, zabiegać o czyjeś względy.

Zdobyć, pozyskać, zaskarbić sobie czyjeś względy.

◊ Nie mieć żadnych względów «być bezwzględnym, surowym, wymagającym, bez skrupułów; postępować bezwzględnie»
4. «punkt widzenia, strona czegoś; aspekt, postać»

Rozpatrywać coś ze wszystkich względów.

∆ Pod względem czegoś, pod tym względem, w tym względzie «od strony czegoś, w danym zakresie, w danej dziedzinie, sprawie; jeżeli chodzi o…»
∆ Pod każdym względem «zupełnie, całkowicie, wszechstronnie, z każdego punktu widzenia»
∆ Pod pewnym względem, pod pewnymi względami «w niejakim stopniu, do pewnego stopnia, z pewnego punktu widzenia»
∆ Pod wielu (wieloma) względami «w dużym stopniu, z różnych punktów widzenia»
◊ Pod żadnym względem «w żadnym wypadku, w żadnym razie; w niczym, w żadnej dziedzinie»
względem w użyciu przyimkowym «w stosunku (do czegoś, rzadziej kogoś), wobec (kogoś), w porównaniu, w zestawieniu (z czymś)»

Wielkości proporcjonalne względem siebie.

Domy ustawione ukośnie względem ulicy.

Obowiązki względem dzieci, względem krewnych.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • wzgląd — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. względu, Mc. względzie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} liczenie się z kimś, czymś, oszczędzanie kogoś, uzależnianie stosunku do kogoś od różnych okoliczności : {{/stl 7}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wzgląd — Mieć wzgląd na coś, na kogoś «liczyć się z czymś, z kimś, brać kogoś pod uwagę, pamiętać o czymś»: Przepraszam, święty ojcze, ale prezbiter nie jest jeszcze taki stary i trzeba mieć wzgląd na jego wiek. J. Krakowski, Klucze. Marta nie mogła… …   Słownik frazeologiczny

  • згляд — згляд: погляд [39] погляд, догляд, контроль [27] погляд; контроль, догляд [48] міркування; без згляду: невважаючи на; згляди: уважність, прихильність; у тім згляді, зглядом щодо [IV] огляд; прихильність; під певним зглядом: з певного погляду [V]… …   Толковый украинский словарь

  • racja — ż I, DCMs. racjacji; lm D. racjacji (racjacyj) 1. «słuszność poglądu, zdania, stanowiska, postępowania» Mieć rację. Przyznać komuś rację. ◊ pot. Święta racja «bezwzględna, całkowita słuszność» ◊ Racja! To racja! Co racja, to racja «słusznie,… …   Słownik języka polskiego

  • respektować — ndk IV, respektowaćtuję, respektowaćtujesz, respektowaćtuj, respektowaćował, respektowaćowany 1. książk. «brać pod uwagę, liczyć się z czymś, przestrzegać czegoś, mieć wzgląd na coś» Respektować prawo, przepisy, czyjeś zarządzenie. 2. przestarz.… …   Słownik języka polskiego

  • uszanować — dk IV, uszanowaćnuję, uszanowaćnujesz, uszanowaćnuj, uszanowaćował, uszanowaćowany 1. «okazać komuś należny szacunek, wzgląd; nie uchybić komuś» Uszanować drugiego, innego człowieka. Uszanować czyjeś prawa, uczucia, życzenia. Uszanować czyjąś… …   Słownik języka polskiego

  • uwaga — ż III, CMs. uwadze 1. blm «koncentracja świadomości na jakimś przedmiocie, fakcie lub przeżyciu psychicznym» Baczna, napięta, natężona, rozproszona, skupiona uwaga. Podzielność uwagi. Skupić uwagę. Skierować na coś czyjąś uwagę. Wytężać,… …   Słownik języka polskiego

  • znajomość — ż V, DCMs. znajomośćści 1. lm MD. znajomośćści «fakt, że się kogoś zna, że się pozostaje z kimś w stosunkach towarzyskich» Dawna, wypróbowana znajomość. Przelotna znajomość. Nawiązać, odnowić, zawrzeć z kimś znajomość. Zerwać z kimś znajomość.… …   Słownik języka polskiego

  • pavyzdys — pavyzdỹs sm. (3b) K, Grv, pãvyzdis (1) K, Jn 1. sektinas dalykas; dalykas, pagal kurį elgiamasi, veikiama: Įkvepiantis pavyzdys sp. Geras pavyzdys yra geriausias auklėtojas rš. Pavyzdis visiemus CI733. Nuog kurios jisai ėmė pãvyzdį ir valdžią… …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • przeważać — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, przeważaćam, przeważaća, przeważaćają, przeważaćany {{/stl 8}}– przeważyć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIa, przeważaćżę, przeważaćży, przeważaćżony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”