- źle
- gorzej1. «nie tak jak trzeba, nie tak jak być powinno, nienależycie, nieodpowiednio, niedobrze»
Źle uczyć.
Źle sprzątać.
Źle coś wybrać.
Źle zadecydować o czymś.
Źle pojęta solidarność.
Źle ubrany, uczesany.
∆ Źle wychowany, źle ułożony «nie znający zasad grzeczności, dobrego tonu, niegrzeczny, nieuprzejmy, nie wychowany»◊ pot. Mieć źle w głowie «nie być przy zdrowych zmysłach, być nierozsądnym, lekkomyślnym, głupim»2. «niezdrowo, mizernie, nędznie, słabo»Czuć się źle.
Źle wyglądać.
◊ Źle jest z kimś, z czyimś zdrowiem «ktoś jest ciężko chory, bardzo słaby»3. «skąpo, mało, niedostatecznie»Źle odżywiany.
Źle płatny.
4. «nieuczciwie, niezgodnie z zasadami moralnymi»Źle postępować.
Źle się prowadzić.
∆ Kobieta, dziewczyna źle się prowadząca «kobieta, dziewczyna niemoralna, lekkich obyczajów»◊ pot. Źle komuś z oczu patrzy «ktoś wygląda na człowieka niedobrego, nieuczciwego, nie budzącego zaufania»5. «niepochlebnie, negatywnie, ujemnie, niekorzystnie»Coś o czymś, o kimś źle świadczy.
Mówić o kimś źle.
6. «nieżyczliwie, nieprzychylnie, nieprzyjaźnie»Być źle przyjętym przez kogoś.
Być źle usposobionym do kogoś, do czegoś.
Źle traktować kogoś.
◊ Źle komuś życzyć «być dla kogoś nieżyczliwym, żywić do kogoś nieprzyjazne uczucia»7. «niemiło, nieprzyjemnie, smutno, ciężko, przykro»Źle się czuć w czyimś towarzystwie.
Źle komuś na obczyźnie, poza domem.
8. «niepomyślnie, nieszczęśliwie, ze złym wynikiem»Coś się może źle skończyć.
Czyjeś sprawy źle się układają.
Karta komuś źle idzie.
◊ Źle się komuś powodzi, wiedzie «ktoś jest biedny, niezamożny, nie ma szczęścia w życiu»◊ Źle trafić a) «przybyć do niewłaściwego miejsca» b) «zwrócić się do niewłaściwej osoby» pot. «wyjść za mąż, ożenić się niewłaściwie; być nieszczęśliwym w małżeństwie»◊ Wyjść na czymś źle «stracić na czymś, zostać poszkodowanym»◊ Źle skończyć «swym postępowaniem doprowadzić do czegoś złego dla siebie, do niechlubnego, niedobrego zakończenia życia»9. «jako równoważnik zdania: jest źle - o sytuacji niepomyślnej, grożącym niebezpieczeństwie, nieszczęściu itp.»Źle, że nie przyszedł.
Gorzej niż źle.
◊ I tak źle, i tak niedobrze; tak źle, a tak jeszcze gorzej «o sytuacji, z której nie ma dobrego wyjścia»
Słownik języka polskiego . 2013.