- ciąć
- ndk Xc, tnę, tniesz, tnij, ciął, cięła, cięli, cięty1. «dzielić jednolitą całość na części, oddzielać coś od jednolitej całości, np. ostrym narzędziem; krajać, ścinać, rozcinać, wycinać»
Ciąć materiał nożyczkami.
Ciąć bandaż w kawałki, na kawałki.
Ciąć drzewa w lesie.
Ciąć metal palnikiem.
Piła tnie drzewo na deski.
Kwiaty cięte.
∆ Ciąć w drzewie «rzeźbić, wycinać coś w kawałku drzewa»∆ Bańki cięte «bańki stawiane na nacinaną skórę»∆ Rana cięta «rana spowodowana cięciem, przecięciem tkanki»przen. «szybko przebijać się przez coś»Dziób statku tnie fale.
Pociski ze świstem cięły powietrze.
Ptak ciął przestrzeń skrzydłami.
2. ndk a. dk«mocno, boleśnie uderzać, uderzyć czymś ostrym, raniącym, przecinającym ciało; smagać, smagnąć; rąbnąć»Ciąć kogoś szablą w kark, po karku.
Ciąć konia batem.
przen.a) «o niektórych zjawiskach atmosferycznych, rzadziej o strzałach, strzelaniu itp.: występować w sposób ostry, gwałtowny, dokuczliwy; bić, smagać, zacinać»Wiatr ciął śniegiem w twarz.
Mróz tnie po nogach.
Deszcz ciął ostro.
Serie z cekaemu cięły atakujących.
b) «mówić, wypowiadać coś śmiało, wprost, bez osłonek; przymawiać, docinać komuś»Ciąć prawdę w oczy.
c) «robić coś zapamiętale, z werwą, zapałem, wprawą; zwłaszcza: grać, tańczyć»Ciąć w karty.
Ciąć hołubce.
Tancerze cięli oberka.
Skrzypek tnie od ucha.
3. «o niektórych owadach: kłuć, kąsać»Komary tną boleśnie.
ciąć się1. strona zwrotna czas. ciąć w zn. 2Ciąć się biczem przez plecy.
2. «ciąć wzajemnie jeden drugiego, uderzać się wzajemnie mocno czymś ostrym, raniącym; bić się, rąbać się; gryźć się»Przeciwnicy cięli się w pojedynku.
Wilki cięły się o zdobycz.
przen. «walczyć słownie o coś; przymawiać, docinać sobie wzajemnie; ostro dyskutować z kimś; ścinać się»Cięli się w czasie każdej rozmowy.
Słownik języka polskiego . 2013.
