- gryźć
- ndk XI, gryzę, gryziesz, gryź, gryzł, gryźli, gryziony1. «ciąć, miażdżyć, rozrywać zębami; przyciskać, chwytać zębami, trzymać, obracać w zębach»
Gryźć chleb, mięso.
Pies gryzie kość.
Gryźć palce z bólu.
Gryźć wargi ze zdenerwowania.
Koń gryzł wędzidło.
◊ posp. Gryźć ziemię «nie żyć, leżeć w grobie»2. «kaleczyć, ranić zębami, ciąć żądłem; kąsać»Uwaga! ten pies gryzie.
Komary, osy gryzą.
□ Każdy ma swego mola, co go gryzie.3. «wywoływać uczucie łaskotania, pieczenia, swędzenia; drapać»Dym gryzie w oczy.
Wełna gryzie.
przen. «dokuczać, dręczyć, martwić»Sumienie, tęsknota kogoś gryzie.
gryźć się1. strona zwrotna czas. gryźć (tylko w zn. 2).przen. «martwić się, niepokoić się»Gryzła się brakiem wiadomości od syna.
2. «kąsać się wzajemnie, kaleczyć jeden drugiego»Psy się gryzły między sobą.
przen. pot. «żyć w niezgodzie, dokuczać sobie nawzajem; kłócić się»Rodzeństwo gryzło się między sobą.
◊ Kolory się gryzą «kolory nie harmonizują ze sobą, nie pasują do siebie»
Słownik języka polskiego . 2013.