lać

ndk Xb, leję, lejesz, lej, lał, lali a. leli, lany

1. «powodować płynięcie, cieknięcie płynu; sączyć, toczyć płyn; napełniać płynem, wlewać, nalewać»

Lać wodę, mleko do dzbanka, wino do kieliszków.

∆ Lane kluski «kluski z rzadkiego ciasta wolno wylewanego na gotującą się wodę lub mleko»

◊ Lany poniedziałek «poniedziałek wielkanocny - dzień, w którym tradycyjnie ludzie oblewają się wodą»

◊ Lać krew «walcząc na wojnie odnosić rany; ranić, zabijać kogoś»

◊ Lać łzy «płakać»

◊ Lać wodę «mówić, pisać za dużo, nieściśle, nie na temat»

◊ Lać wodę na czyjś młyn «swoim postępowaniem mimo woli przynosić komuś pożytek, dostarczać argumentów na rzecz jakiejś sprawy»

◊ Lać w kogoś (w siebie) wódkę, alkohol itp. «upijać kogoś, pić dużo, upijać się»

2. «o deszczu: padać obficie, strumieniami»

Lał deszcz.

Leje jak z cebra.

3. «wyrabiać różne przedmioty wlewając roztopiony kruszec lub inny materiał do odpowiednich form; odlewać»

Lać dzwony, kule, świece.

Lane kandelabry.

4. posp. «bić kogoś mocno, uderzać czymś; walić»

5. wulg. «oddawać mocz»

lać się

1. «płynąć, spływać, ciec (zwykle obficie)»

Woda leje się z dachu.

Krew leje się po twarzy.

◊ Lejący się materiał «miękki materiał dobrze układający się na figurze»

◊ Lać się strumieniem, rzeką itp. a) «o trunkach: być pitym w wielkiej obfitości» b) «o krwi: być przelewaną w walce, bitwie»

◊ Lać się przez ręce «być zupełnie bezwładnym, opadać bezwładnie na czyjeś podtrzymujące ręce»

◊ Żar leje się z nieba «jest wielki upał»

2. «być lanym, odlewanym»

3. posp. «bić silnie, mocno siebie wzajemnie, bić jeden drugiego»