nabrać

nabrać
dk IX, \nabraćbiorę, \nabraćbierzesz, \nabraćbierz, \nabraćbrał, \nabraćbrany - nabierać ndk I, \nabraćam, \nabraćasz, \nabraćają, \nabraćaj, \nabraćał, \nabraćany
1. «ująć, chwycić coś na co lub w co; zagarnąć, zaczerpnąć»

Nabrać wody do wiadra.

Nabrać zupy łyżką, na łyżkę.

Nabierać widłami buraki (ziemniaki) i rzucać na wóz.

∆ Nabrać oczka «w dziewiarstwie: za pomocą specjalnego ściegu zrobić oczka będące podstawą dalszych rzędów roboty na drutach lub na maszynie dziewiarskiej»
◊ Nabrać wody w usta «przestać mówić (pisać) na jakiś temat, zamilknąć; milczeć»
2. «wciągnąć, wchłonąć w siebie»

Nabrać powietrza w płuca.

Żaglówka, przechylając się, nabierała burtami wody.

∆ łow. Nabrać wiatru «o zwierzynie lub psie myśliwskim: poczuć zapach, zwietrzyć»
◊ Nabrać tchu, oddechu a) «głęboko odetchnąć, wciągnąć w płuca powietrze» b) «odpocząć»
3. «w funkcji czasownika posiłkowego oznacza przyswojenie sobie pewnych cech wyrażonych w treści dopełnienia, np. nabrać doświadczenia = stać się doświadczonym»

Nabrać sił, odwagi, pewności, przekonania, znaczenia.

Nabrać barwy, blasku, mocy, wartości.

Nabrać ogłady, rozgłosu.

∆ Nabrać ciała «utyć»
∆ Nabrać szybkości (rozpędu, pędu itp.) «osiągnąć wzrost szybkości; rozpędzić się»
∆ Nabrać wysokości «o samolocie, o pilocie: osiągnąć odpowiednią (większą) wysokość, osiągnąć wysokość iluś metrów»
4. pot. «kupić, nabyć»

Nabrać jedwabiu na sukienkę.

Nabrać płótna, aksamitu.

5. tylko dk «wziąć, zdobyć, zagarnąć w dużej ilości lub liczbie»

Nabrali jeńców i łupów.

6. «z dopełnieniem (niekiedy domyślnym) w narzędniku: wypełnić się, przepełnić się, wezbrać (wodą, ropą, krwią itp.)»

Wrzód nabrał (ropą).

7. pot. «oszukać, zwieść, wykorzystać kogoś; naciągnąć»

Nabrać kogoś na dużą sumę, na pożyczkę.

nabrać się - nabierać się
1. pot. «zostać nabranym, oszukanym, wykorzystanym»

Dałem się nabrać.

Nabrał się na obietnice.

2. tylko dk, forma wzmocniona czas. nabrać w zn. 5

Nabrali się łupów co niemiara.

W szkole średniej nabrał się korepetycji z fizyki.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • nabrać — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}nabierać {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}nabrać II {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk IIb, nabraćbiorę, nabraćbierze, nabraćbierz, nabraćany {{/stl 8}}{{stl 7}} wziąć dużą ilość… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nabrać — 1. Nabrać kolorów, rumieńców a) «odzyskać zdrową cerę, stać się rumianym na twarzy»: Tosię podkarmiano i odkarmiano forsownie. Szybko wracała do sił, nabierała rumieńców. H. Ożogowska, Dziewczyna. b) «nabrać wyrazistości, stać się bardziej… …   Słownik frazeologiczny

  • nabrać się — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}nabierać się {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}nabrać się II {{/stl 13}}{{stl 33}} dużo wziąć, zabrać dużą liczbę lub ilość czegoś :{{/stl 33}}{{stl 10}}Nabrała się prac… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nabrać tchu — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wykonać głęboki wdech : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nabrał tchu i krzyknął z całych sił. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} odpocząć, wytchnąć : {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nabrać wody w usta — {{/stl 13}}{{stl 7}} nie chcieć mówić na jakiś temat, ujawnić czegokolwiek, milczeć : {{/stl 7}}{{stl 10}}Po ostatniej naradzie członkowie komisji dochodzeniowej nabrali wody w usta. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nabrać wody w usta — Wstrzymać się lub odmówić komentarza bąј działania, po to, żeby uniknąć odpowiedzialności Eng. To refrain from comment or action, and thus avoid responsibility …   Słownik Polskiego slangu

  • nabierać się – nabrać się — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} być wprowadzanym w błąd, oszukiwanym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nabrać się na głupi kawał. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nabierać – nabrać ciała — {{/stl 13}}{{stl 7}} o człowieku szczupłym: tyć, poprawiać się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nabierać ciała po długiej chorobie. Ktoś nabrał ciała, zmężniał. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nabierać – nabrać realnych kształtów — {{/stl 13}}{{stl 7}}to samo co przybierać – przybrać realne kształty: Porozumienie nabrało realnych kształtów. {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nabierać – nabrać rumieńców — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} o człowieku: stawać się rumianym na twarzy, przestawać być bladym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Był coraz zdrowszy: dużo jadł i nabrał rumieńców. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”