przeciągnąć

dk Va, \przeciągnąćnę, \przeciągnąćniesz, \przeciągnąćnij, \przeciągnąćnął, \przeciągnąćnęła, \przeciągnąćnęli, \przeciągnąćnięty, \przeciągnąćnąwszy - przeciągać ndk I, \przeciągnąćam, \przeciągnąćasz, \przeciągnąćają, \przeciągnąćaj, \przeciągnąćał, \przeciągnąćany

1. «przewlec coś przez jakiś otwór, przez środek czegoś»

Przeciągać nitkę przez uszko igły.

2. «umocować, rozwiesić coś w poprzek czegoś, środkiem jakiejś przestrzeni między dwoma punktami zaczepienia»

Przeciągać sznur między drzewami.

Przeciągać linię wysokiego napięcia.

3. «ciągnąc zmienić miejsce, położenie czegoś»

Przeciągnąć czółno przez trzciny.

Przeciągać deski, worki z czymś.

∆ Przeciągać linę «o dwóch osobach lub dwóch grupach osób: ciągnąc linę z jednego końca dla wykazania swych sił starać się przybliżyć, przyciągnąć jej drugi koniec trzymany przez przeciwnika lub grupę przeciwną»

◊ Przeciągnąć kogoś na czyjąś, na swoją stronę «pozyskać kogoś jako zwolennika, stronnika»

4. «przesunąć czymś po powierzchni czegoś; musnąć, przetrzeć»

Przeciągnąć ubranie żelazkiem.

Przeciągnąć podłogę pastą.

Przeciągnąć ręką po głowie, po twarzy.

Przeciągnąć szczotką po włosach.

◊ pot. Przeciągnąć kogoś batem po grzbiecie «uderzyć kogoś batem»

5. «przejść, przejechać, przelecieć, przepłynąć»

Drogą przeciągały tabory, wozy.

Nad miastem przeciągnął klucz żurawi.

Nad lasem przeciągały czarne chmury.

Pochód przeciągnął ulicami miasta.

6. «przedłużyć czas trwania czegoś; przewlec, odwlec, odłożyć coś»

Przeciągać swój pobyt gdzieś, u kogoś.

Przeciągać rozmowę.

7. częściej ndk «wymawiać przeciągle, przedłużać w wymowie sylaby lub wymawiać je ze szczególną intonacją»

Przeciągać słowa, sylaby.

8. rzad. «ciągnąc coś nadmiernie wydłużyć, rozciągnąć»

◊ Przeciągnąć strunę «doprowadzić do ostateczności, przebrać miarę»

9. zwykle ndk, techn. «obrabiać plastycznie metale i stopy, zwykle na zimno, przez stopniowe zmniejszanie przekroju poprzecznego i wydłużanie materiału, ciągniętego przez otwór specjalnego przyrządu»

przeciągnąć się - przeciągać się

1. «przedłużyć się, przewlec się»

Obiad przeciągnął się do czwartej.

Obrady przeciągają się.

Zabawa przeciągnęła się do późna.

2. «wyprostować się wyciągając ręce, nogi (zwykle czując się sennym lub zmęczonym)»

Przeciągnąć się leniwie w łóżku.

3. «o twarzy, rysach, minie itp.: przybrać wyraz smutku, cierpienia; wydłużyć się; zmizernieć»