- przenieść
- dk XI, \przenieśćniosę, \przenieśćniesiesz, \przenieśćnieś, \przenieśćniósł, \przenieśćniosła, \przenieśćnieśli, \przenieśćniesiony - przenosić ndk VIa, \przenieśćnoszę, \przenieśćnosisz, \przenieśćnoś, \przenieśćnosił, \przenieśćnoszony1. «zabrać coś z jednego miejsca i niosąc umieścić gdzie indziej; niosąc coś przebyć jakąś przestrzeń, przejść przez coś»
Przenieść stół ze środka pokoju pod okno.
Przenieść meble do innego pokoju.
Przeniósł bagaż do wagonu.
Przeniosła dziecko przez błoto.
Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych. (Mickiewicz)
∆ Przenieść wyraz «rozdzielić wyraz nie mieszczący się na końcu danego wiersza na dwie części za pomocą krótkiej, poziomej kreski i drugą jego część napisać w następnym wierszu»∆ mat. Przenieść odcinek, kąt «wyznaczyć na prostej odcinek równy danemu odcinkowi lub zbudować kąt przy danej prostej równy danemu kątowi; odłożyć odcinek, kąt»∆ Przenieść niewiadomą lub wiadomą z jednej strony równania na drugą «wykonać działanie algebraiczne, w wyniku którego dana liczba pojawia się po przeciwnej stronie równania»◊ Przenieść wzrok, spojrzenie, oczy z kogoś, z czegoś na kogoś, na coś «skierować spojrzenie, popatrzeć na kogoś innego, na coś innego niż poprzednio»przen.Przenieść uczucia (miłość, wrogość) z jednej osoby na inną.
Przenosić ciężar ciała z jednej nogi na drugą (w ćwiczeniach gimnastycznych).
2. «stać się przyczyną przemieszczenia się czegoś, zjawienia się czegoś gdzieś indziej niż poprzednio»Wiatr przenosi ogień na inne domy.
Widliszek przenosi malarię.
Chory na grypę przenosi zarazki tej choroby.
Przenieść zwyczaje, modę z zagranicy do kraju.
3. «ulokować kogoś lub coś w innym miejscu; osiedlić kogoś na nowych terenach; przeprowadzić, przesiedlić»Przenieść szkołę do nowego budynku.
Przenieść stolicę państwa do innego miasta.
Przenieść dzieci do innego pomieszczenia.
∆ Przenieść kogoś na emeryturę, w stan spoczynku «rozwiązać z kimś umowę o pracę po osiągnięciu przez niego wieku uprawniającego do pobierania emerytury»∆ Przenieść kogoś na jakieś stanowisko, do innej instytucji «zatrudnić kogoś na jakimś stanowisku, w innej instytucji»4. «przerysować z jednego egzemplarza na inny, powtórzyć coś w identycznej formie; przekopiować»Przenieść poprawki korektorskie na czystopis.
Przenieść wzór z rysunku na krosna.
Przenieść szkic przez kalkę na karton.
5. «o pocisku, kuli, piłce itp.: przelecieć zamierzony cel, utkwić, rozerwać się za daleko od celu; o kimś strzelającym, rzucającym coś: strzelić, rzucić w ten sposób, że (pocisk, piłka itp.) przeleci zamierzony cel; strzelić, rzucić za daleko»Pociski przenosiły.
Bateria strzela często, ale przenosi.
Piłka przeniosła.
przenieść się - przenosić się1. «zmienić miejsce chwilowego lub stałego pobytu, udać się dokądś; przeprowadzić się gdzieś»Podczas urlopu podróżuje, przenosi się z miejsca na miejsce.
Przenieść się z rodziną z jednego mieszkania do innego, z jednego miasta do innego.
Po podwieczorku z mieszkania przenieśli się do ogrodu.
∆ Przenieść się do innej instytucji, na inną uczelnię, na inny wydział itp. «zmienić miejsce pracy, uczelnię, kierunek studiów»◊ Przenieść się myślą dokądś, do kogoś «zacząć myśleć o kimś, o czymś innym, zwykle znajdującym się daleko»◊ Przenieść się do wieczności, na tamten świat, żart. na łono Abrahama «umrzeć»◊ Czyjś wzrok, czyjeś oczy przenoszą się na kogoś, na coś «ktoś kieruje wzrok, patrzy na kogoś innego, na coś innego niż poprzednio»2. «zostać przeniesionym, ulec przemieszczeniu w inne miejsce»Walki przeniosły się w inne rejony kraju.
Ogień przenosił się na inne domy.
Słownik języka polskiego . 2013.
