- rada
- ż IV, CMs. radzie; lm D. rad1. «to, co się doradza, porada; sposób zaradzenia czemuś»
Dobra, mądra, praktyczna, życzliwa, cenna, przyjacielska rada.
Potrzebować, szukać, zasięgać rady.
Pomagać, służyć komuś radą.
Prosić kogoś o radę.
Słuchać czyichś rad.
Dawać komuś rady.
Udzielać rad.
◊ Trudna rada, nie ma rady, pot. nie da rady «nie ma innego wyjścia, nie można zaradzić w danej sytuacji; trudno, nic się nie poradzi, tak musi być»◊ Jedyna rada (na coś) «skuteczny sposób (na coś)»◊ Jest, znajdzie się na coś, na kogoś rada «można sobie poradzić z kimś, z czymś»◊ Nie ma innej rady, tylko (jak)… «jedynym sposobem załatwienia czegoś jest…»◊ Dać sobie radę, przestarz. dać sobie rady z czymś, z kimś; dać czemuś, rzad. komuś radę «poradzić sobie z kimś, z czymś; opanować, pokonać coś, kogoś; przezwyciężyć coś»2. «zgromadzenie obradujące; zespół ludzi wybranych przez pewną grupę społeczną lub powołanych przez władzę; instytucja doradcza lub decydująca w pewnych sprawach»Rada familijna.
Rada naukowa.
Rada wojenna.
Rada gminy.
Wybierać, rozwiązać radę.
Zasiadać w radzie.
Przewodniczyć radzie.
Wezwać kogoś na radę.
Wybory do rad.
∆ Rada nadzorcza «organ osoby prawnej (spółki, spółdzielni) powołany do stałego nadzorowania i kontrolowania jej działalności»∆ Rada narodowa «w Polsce Ludowej: terenowy organ władzy państwowej, działający we wszystkich jednostkach administracyjno-terytorialnych (np. w województwie, gminie, mieście, dzielnicy)»∆ Rada pedagogiczna «nauczyciele jednej szkoły, decydujący pod przewodnictwem kierownika lub dyrektora w sprawach ocen, promocji oraz w sprawach dyscyplinarnych uczniów»∆ Rada pracownicza «organ samorządu załogi przedsiębiorstwa państwowego, wybierany przez ogół pracowników»∆ Rada wydziału «organ przedstawicielski wydziału wyższej uczelni, obejmujący pracowników naukowych; także zebranie tego organu»∆ Rada zakładowa «w Polsce Ludowej: organ zakładowej organizacji związku zawodowego reprezentujący interesy zawodowe pracowników wobec kierownictwa zakładu pracy»∆ Rada Ministrów «organ zarządzająco-wykonawczy, w którego skład w Polsce wchodzą: premier, wicepremierzy, ministrowie oraz określeni ustawą przewodniczący komisji i komitetów»∆ Rada Państwa «w Polsce Ludowej: kolegialny, naczelny organ władzy państwowej wybierany przez sejm spośród posłów, mający prawo wydawania dekretów z mocą ustawy, powoływania i odwoływania członków rządu w okresie między sesjami sejmu»3. przestarz. «radzenie nad jakąś sprawą, nad jakimś zagadnieniem, omawianie czegoś; narada»◊ Rada w radę «po naradzeniu się»
Słownik języka polskiego . 2013.
