rozbić

rozbić
dk Xa, \rozbićbiję, \rozbićbijesz, \rozbićbij, \rozbićbił, \rozbićbity - rozbijać ndk I, \rozbićam, \rozbićasz, \rozbićają, \rozbićaj, \rozbićał, \rozbićany
1. «uderzeniem, uderzeniami rozłupać coś na części, na kawałki; stłuc przez upuszczenie czegoś lub przez uderzenie jakiegoś przedmiotu czymś; rozdrobnić przez poddanie obróbce mechanicznej»

Rozbić szybę.

Rozbijać bryły węgla, kamienia.

Rozbijać motyką grudy ziemi.

∆ Rozbić jajko «wybić jajko ze skorupki do naczynia»
◊ Rozbić bank «w grach hazardowych: wygrać całą kwotę stanowiącą bank gry»
przen. «zdezorganizować coś, udaremnić czyjąś działalność, akcję, pokrzyżować czyjeś plany; poróżnić, skłócić»

Rozbić rodzinę, dom.

Rozbite nadzieje.

2. zwykle dk «zburzyć, zniszczyć coś za pomocą pocisku, bomby itp.; połamać, pogruchotać, potrzaskać; spowodować roztrzaskanie czegoś przy uderzeniu się, zderzeniu»

Rozbić samochód.

Bomba rozbiła dom.

3. «ubić, ugnieść coś przez uderzenie, tłuczenie czymś»

Rozbić mięso na kotlety.

∆ Rozbić buty «rozepchać, rozszerzyć buty na specjalnym kopycie»
4. «włamać się gdzieś, do czegoś; zrabować, ograbić coś»

Rozbić sklep, kiosk.

5. «uszkodzić, stłuc sobie lub komuś coś, jakąś część ciała przez uderzenie, upadek itp.»

Rozbić głowę, nos, kolano.

◊ Być, czuć się rozbitym «czuć się źle fizycznie albo psychicznie, być osłabionym»
6. «pokonać, rozgromić siły nieprzyjaciela w walce»

Rozbić oddział partyzantów.

Rozbić zgrupowanie wojsk nieprzyjacielskich.

◊ Rozbić coś w puch «rozbić, zniszczyć coś całkowicie»
7. «dokonać podziału czegoś na części, grupy; rozdzielić, podzielić coś»

Rozbić coś na partie, na etapy, na punkty.

Kraj rozbity na dzielnice.

Rozbić jądro atomowe.

8. daw. «rozłożywszy coś przymocować, przybić, rozpiąć, rozpostrzeć»
dziś tylko we fraz. Rozbić namiot, rozbić obóz «rozstawić, postawić namiot; postawić namioty, zbudować urządzenia obozowe jak kuchnia, sanitariat itp.»
rozbić się - rozbijać się
1. «zostać rozbitym, rozłupanym; rozpaść się, rozkruszyć się na kawałki wskutek upadku, uderzenia, zderzenia»

Rozbił się samochód z pasażerami.

Okręt rozbił się o krę lodową.

przen. «rozprysnąć się, załamać się»

Fale rozbijały się o brzeg.

2. «uderzyć się o coś; zderzyć się z czymś; ulec wypadkowi; potłuc, poranić się»

Rozbił się jadąc samochodem.

3. «rozdzielić się, podzielić się na mniejsze grupy»

Towarzystwo rozbiło się na kilka grup.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • rozbić — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}rozbijać {{/stl 7}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}rozbić {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}na proch [w proch, w pył] {{/stl 13}}{{stl 7}} zupełnie kogoś pokonać, rozgromić kogoś :… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • rozbić — Być, czuć się rozbitym «czuć się źle fizycznie albo psychicznie, być osłabionym»: Przeziębiona osoba czuje się osłabiona i rozbita, a kaszel i zatkany nos niejednokrotnie utrudniają normalne funkcjonowanie. ŻW 26/11/2001. Rozbić coś na drzazgi, w …   Słownik frazeologiczny

  • rozbić (się) [rozlecieć się] w drobny mak — {{/stl 13}}{{stl 7}} rozbić coś na dużo małych kawałków; rozwalić się, rozlecieć się w kawałki; zniszczyć coś bezpowrotnie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Szklanka spadła ze stołu i rozleciała się w drobny mak. Wazon rozbił się w drobny mak. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • rozbić się — w drobny mak, na drobny mak zob. mak 2. Rozbiła się bania z czymś zob. bania 2 …   Słownik frazeologiczny

  • rozbić bank — {{/stl 13}}{{stl 7}} w hazardowych grach: wygrać całą sumę zgromadzoną w banku {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • rozbić się — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}rozbijać się I {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • móc o kant dupy rozbić — Być do niczego; być bezużytecznym Eng. Someone has no benefit from something which turned out) To be bad, worthless, or useless …   Słownik Polskiego slangu

  • rozcharatać — rozbić …   Słownik gwary warszawskiej

  • puch — Rozbić, roznieść coś w puch «rozbić, zniszczyć coś całkowicie, doszczętnie»: Armia ta nie wiedzieć dlaczego uderzyła na wroga z takim impetem, że rozniosła go w puch. T. Piss, J. Kaczmarek, Stany …   Słownik frazeologiczny

  • drobny — Rozbić (się), roztrzaskać (się) itp. w drobny mak, na drobny mak zob. mak 2. Upić się, zalać się itp. w drobny mak; ktoś pijany, zalany itp. w drobny mak zob. mak 3 …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”