rozciągnąć

dk Va, \rozciągnąćnę, \rozciągnąćniesz, \rozciągnąćnij, \rozciągnąćnął, \rozciągnąćnęła, \rozciągnąćnęli, \rozciągnąćnięty, \rozciągnąćnąwszy - rozciągać ndk I, \rozciągnąćam, \rozciągnąćasz, \rozciągnąćają, \rozciągnąćaj, \rozciągnąćał, \rozciągnąćany

1. «powiększyć coś przez ciągnięcie, naciąganie; wydłużyć, rozszerzyć, wyciągnąć»

Rozciągnąć gumę, sprężynę.

Rozciągnąć sweter.

2. «ciągnąc rozwinąć, rozpostrzeć, rozłożyć, rozstawić, rozsunąć, rozwiesić»

Rozciągnąć pled na trawie, chodnik na podłodze.

Rozciągnąć sznury na słupach.

◊ Rozciągnąć władzę, opiekę, prawo na kogoś (na coś), nad kimś (nad czymś) «objąć kogoś (coś) władzą, opieką, prawem, roztoczyć władzę, opiekę, prawo na kogoś (na coś)»

3. zwykle dk, pot. «przewrócić albo położyć kogoś na całą długość, na płask; przewrócić, powalić, rozłożyć»

Rozciągnął przeciwnika na obie łopatki.

4. pot. «roznieść na wszystkie strony; rozwlec»

Dzieci rozciągnęły zabawki po całym pokoju.

rozciągnąć się - rozciągać się

1. «powiększyć się przez rozciągnięcie, stać się większym, luźniejszym; rozszerzyć się, wydłużyć się»

Po praniu sweter bardzo się rozciągnął.

Rozciągająca się tkanina.

Wargi rozciągnęły mu się w uśmiechu.

2. «rozpostrzeć się, rozprzestrzenić się, rozsnuć się»

Mgła rozciągnęła się nad jeziorem.

Chmury rozciągnęły się po niebie.

3. zwykle ndk «zajmować pewną przestrzeń, być widocznym na dużej przestrzeni; ciągnąć się, roztaczać się»

Wszędzie, gdzie spojrzał, rozciągały się pola uprawne.

Z okna rozciągał się malowniczy widok.

4. zwykle dk, pot. «położyć się, rozłożyć się rozprostowując się na całą długość; wyciągnąć się; także: przewrócić się»

Zmęczony rozciągnął się na posłaniu.

Rozciągnął się na ziemi jak długi.