szkoda

szkoda
ż IV, CMs. szkodzie; lm D. szkód
1. «strata materialna lub moralna; uszczerbek»

Niepowetowana, wielka szkoda.

Szkoda materialna, moralna.

Szkoda na zdrowiu, na opinii.

Szkody w ludziach, w sprzęcie.

Doznać szkody.

Narazić kogoś na szkodę.

Ponieść, przynieść, spowodować, wyrządzić, naprawić szkodę.

Wichura narobiła szkód.

∆ Szkody górnicze «szkody gospodarcze wyrządzane wskutek prowadzenia eksploatacji złóż, np. zanik wody w studniach, zapadanie się gruntu, zalanie terenu, zniszczenie zasiewów, dróg»
∆ Bez szkody (dla kogoś, dla czegoś) «nie ponosząc szkody; nie wyrządzając szkody komuś, czemuś»
∆ Na czyjąś szkodę; ze szkodą dla kogoś, dla czegoś «przynosząc, wyrządzając szkodę komuś, czemuś; w celu szkodzenia komuś, czemuś»
□ Mała szkoda - krótki żal.
□ Mądry Polak po szkodzie.
2. «miejsce w polu, w ogrodzie itp., na którym żeruje lub żerowało zwierzę, tratując, niszcząc zasiewy, plony; straty w zasiewach, plonach itp. spowodowane przez zwierzęta (niekiedy: wynikłe z kradzieży)»

Schwytać zwierzę, kozę w szkodzie.

Wygnać krowę ze szkody.

Zająć komuś konia w szkodzie.

Gęsi poszły do kogoś w szkodę.

∆ Szkoda łowiecka «szkoda wyrządzona przez myśliwych na polowaniu (np. zdeptanie uprawy rolnej, postrzelenie zwierzęcia domowego) lub szkoda wyrządzona przez zwierzynę łowną w plonach i uprawach»
szkoda w użyciu przysłów. «żal, przykro, że…; należy żałować, jest smutno, przykro»

Szkoda, że już się kończą wakacje.

Szkoda mi stąd odchodzić.

Szkoda tego budynku na rozbiórkę.

◊ Szkoda każdej chwili, każdego dnia «nie należy, nie można marnować ani jednej chwili, ani jednego dnia; każda chwila jest cenna, każdy dzień jest drogi»
◊ pot. Szkoda słów, zachodu, roboty; szkoda czasu; szkoda marzyć, mówić, gadać; posp. szkoda mrugać «daremne są słowa, starania, praca; nie warto tracić czasu; nie ma co marzyć, mówić; nic z tego nie będzie»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • szkoda — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. szkodzie; lm D. szkód {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} ubytek mienia, utrata realnej lub spodziewanej wartości materialnej lub moralnej; strata, uszczerbek : {{/stl 7}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • szkoda — słów, roboty, fatygi, zachodu itp.; szkoda mówić, gadać, robić, marzyć itp. «powiedzenie oznaczające, że jakieś słowa lub działania są bezużyteczne, i tak niczego nie zmienią, nie warto tracić na nie czasu»: (...) tyle pan wojował bez ani jednej… …   Słownik frazeologiczny

  • szkoda mówić [gadać] — {{/stl 13}}{{stl 7}} wykrzyknienie o znaczeniu: nie ma sensu rozmawiać o czymś, roztrząsać coś, bo to nie zmieni stanu rzeczy; dana sprawa (problem) jest przegrana, nie da się jej polepszyć, więc bezsensowne jest mówienie, radzenie o niej :… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • szkoda słów — {{/stl 13}}{{stl 7}}to samo co szkoda mówić [gadać]: On nie da sobie nic wytłumaczyć, szkoda słów. {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • szkoda zachodu [roboty] — {{/stl 13}}{{stl 7}} wykrzyknienie o znaczeniu: nie warto się starać, trudzić, bo to nadaremne : {{/stl 7}}{{stl 10}}Tego się nie da naprawić. Szkoda zachodu. Szkoda naszej roboty. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • szkoda zdrowia [nerwów] — {{/stl 13}}{{stl 7}} wykrzyknienie o znaczeniu: nie warto się tak czymś denerwować, z czymś borykać, bo to nic nie pomoże : {{/stl 7}}{{stl 10}}Szkoda zdrowia, dziewczyno! Niech robi co chce! Nic nie poradzisz. Szkoda nerwów! {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • szkoda czasu — {{/stl 13}}{{stl 7}} nie warto się czymś zajmować, nie ma sensu interesować się czymś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chodź stąd, szkoda czasu na takie gadanie. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • szkoda marzyć [myśleć] — {{/stl 13}}{{stl 7}} wykrzyknienie o znaczeniu: nie sposób, nie ma co się spodziewać, że coś się uda, zmieni się na lepsze, lepiej o tym nie myśleć : {{/stl 7}}{{stl 10}}Szkoda marzyć, żeby ktoś oddał pieniądze. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • marzyć — Szkoda marzyć; trudno marzyć; ani marzyć; nie ma co marzyć «zwroty wyrażające przekonanie, że coś się nie uda, nie spełni się, nie da się czegoś osiągnąć»: O pożyczce szkoda marzyć. T. Różewicz, Opowiadania. Z zachowania porucznika wynikało jasno …   Słownik frazeologiczny

  • gadać — 1. pot. Gadaj do lampy, do słupa «zwrot, którym mówiący daje do zrozumienia, że nie warto mówić do kogoś, kto nie reaguje, nie słucha» 2. pot. Gadaj zdrów «zwrot, którym mówiący daje do zrozumienia, że nie wierzy rozmówcy»: Gadaj zdrów! – zaśmiał …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”