uznać

dk I, uznam, uznasz, uznają, uznaj, uznał, uznany - uznawać ndk IX, uznaję, uznajesz, \uznaćwaj, \uznaćwał, \uznaćwany

1. «dojść do wniosku, że coś jest słuszne, właściwe, konieczne, obowiązujące; orzec»

Uznać czyjeś prawa do spadku.

Nie uznawać konwenansów.

Uznała, że już czas się pożegnać.

Uznali, że trzeba mu pomóc.

2. «stwierdzić jakiś stan, fakt; potwierdzić coś»

Uznać swój błąd, czyjąś winę.

Uznać trafność czyichś argumentów.

∆ księg. Uznać konto «zapisać jakąś transakcję po stronie „Ma", czyli po stronie kredytu, zapisać na dobro danego konta»

∆ praw. Uznać dziecko «o mężczyźnie: stwierdzić przed sądem lub przed urzędnikiem stanu cywilnego, że się jest ojcem danego dziecka»

3. «poczytać, wziąć za kogoś, za coś, za jakiegoś, za jakieś»

Uznać kogoś za geniusza, za wielkiego artystę.

Uznać kogoś za głupca, za przestępcę, za porządnego człowieka.

Uznać coś za dowód, za obrazę, za swój obowiązek, za wykręt, za zaszczyt, za zły znak, za żart.

Uznać coś za bezcelowe, za konieczne, za nieważne, za słuszne, za stosowne, za zbyteczne.

∆ praw. Uznać za zmarłego «wydać orzeczenie sądowe stwierdzające, że osoba zaginiona może być uważana za nieżyjącą»

uznać się - uznawać się strona zwrotna czas. uznać - uznawać

a) w zn. 2:

Uznać się winnym.

Uznać się obowiązanym do czegoś.

b) w zn. 3:

Uznać się za wodza.

Uznać się za pokonanego, za pokrzywdzonego.