- wieża
- ż II, DCMs. \wieżaży; lm D. wież1. «wysoka budowla o niewielkiej w stosunku do wysokości podstawie, zwykle okrągłej lub kwadratowej, wolno stojąca lub stanowiąca część innej budowli; wysoka konstrukcja stalowa lub drewniana o różnym zastosowaniu»
Kwadratowa, okrągła, wieloboczna wieża.
Smukła, strzelista, wysoka wieża.
Wieża kościelna, ratuszowa, zamkowa.
Wieża obserwacyjna, obronna, strażnicza, wartownicza.
Hełm wieży.
Pokój w wieży zamku.
Broni się jeszcze z wież Alpuhary Almanzor z garstką rycerzy. (Mickiewicz)
∆ Wieża triangulacyjna «konstrukcja ustawiana nad punktem triangulacyjnym, umożliwiająca zaobserwowanie go z dużej odległości i obserwację innego punktu»∆ górn. Wieża szybowa, wyciągowa «wysoka konstrukcja zbudowana nad szybem, w której zainstalowane są kierownicze koła wyciągu szybowego»∆ Wieża wiertnicza «konstrukcja ustawiona nad otworem wiertniczym, umożliwiająca opuszczanie i wyciąganie rur i sprzętu wiertniczego»∆ lotn. Wieża kontrolna «pomieszczenie w górnej części budynku znajdującego się na lotnisku, przeznaczone dla urządzeń i personelu kontroli ruchu lotniczego»∆ Wieża spadochronowa «wysoka wieża wyposażona w urządzenia do ćwiczebnych skoków ze spadochronem»∆ techn. Wieża ciśnień «wysoka budowla, położona zwykle na wzniesieniu, z umieszczonym w jej górnej części zbiornikiem czystej wody; zapewnia właściwe ciśnienie wody doprowadzanej ze zbiornika do sieci wodociągowej»◊ Wieża Babel «zbiorowisko ludzi mówiących różnymi językami; zamęt, bezład, różnorodność poglądów, zdań (aluzja do biblijnej wieży babilońskiej, której budowniczowie mieli być ukarani przez Boga za zuchwałość niemożnością zrozumienia się)»2. hist. «w dawnej Polsce (od XV w.): więzienie mieszczące się w takiej budowli; kara pozbawienia wolności, kara więzienia»Siedzieć w wieży.
Skazany na wieżę.
3. sport. «figura szachowa, zwykle w kształcie wieży - budowli, którą można przesuwać na dowolną odległość po szachownicy w kierunku poziomym lub pionowym»4. sport. «instalowana na pływalniach budowla z pomostami (na wysokości 5 i 10 m), z których wykonuje się skoki do wody»Skoki z wieży.
5. wojsk. «opancerzona część uzbrojenia okrętu, czołgu, samochodu pancernego itp. z zamontowanymi w niej działami lub karabinami maszynowymi, zaopatrzona w urządzenie obrotowe»Wieża czołgowa.
Wieża artyleryjska na okręcie.
Słownik języka polskiego . 2013.
