- wyzwolić
- dk VIa, \wyzwolićlę, \wyzwolićlisz, \wyzwolićzwól, \wyzwolićlił, \wyzwolićlony - wyzwalać ndk I, \wyzwolićam, \wyzwolićasz, \wyzwolićają, \wyzwolićaj, \wyzwolićał, \wyzwolićany1. «uczynić kogoś wolnym, niezależnym, obdarzyć wolnością, uwolnić kogoś, coś od kogoś, czegoś; oswobodzić, wybawić»
Wyzwolić kraj, naród z niewoli, spod okupacji.
Wyzwolić więźniów z obozu, z czyichś rąk.
Armia wyzwoliła port, miasto.
2. «uwolnić z czegoś krępującego, przywrócić swobodę ruchów»Wyzwolić ręce z więzów.
Koń wyzwolił nogi z pęt.
3. «wydobyć, wytrącić coś z czegoś, oddzielić, odłączyć coś od czegoś»Wyzwolić energię w reaktorze.
Tlen wyzwolony z kwasu węglowego.
4. «spowodować gwałtowne powstanie, pojawienie się, ujawnienie się czegoś; pozwolić czemuś dojść do głosu, uzewnętrznić się; pobudzić coś»Wyzwalać energię, chęć do czynu, zapał do pracy.
Wyzwalać w kimś jakieś uczucia, namiętności, najlepsze instynkty.
Coś wyzwala dzikość obyczajów.
wyzwolić się - wyzwalać się1. «odzyskać wolność, stać się wolnym, oswobodzić się»Wyzwolić się spod czyjejś władzy, spod czyichś wpływów.
Kraj wyzwolił się z wiekowej niewoli.
przen.Wyzwolić się z przesądów, ze strachu.
Wyzwolić się od kompleksów.
2. «odzyskać swobodę ruchów, uwolnić się z czegoś krępującego»Wyzwolić się z więzów, z czyichś objęć.
3. «wydobyć się, wydzielić się, powstać»Podczas spalania węgla wyzwala się ciepło.
4. «nagle, gwałtownie wystąpić, objawić się»Wyzwalał się w kimś gniew, strach.
Wyzwoliły się złe instynkty.
Słownik języka polskiego . 2013.