- ciało
- n III, Ms. ciele; lm D. ciał1. «tkanka mięsna, tłuszczowa, łączna i skórna obrastająca szkielet człowieka lub zwierzęcia»
Mieć zdrowe, jędrne ciało.
∆ rel. Boże Ciało «w kościele katolickim: święto eucharystii, obchodzone zwykle z uroczystą procesją»◊ Nabierać ciała, przybierać na ciele «poprawiać się, tyć»◊ Spadać z ciała a. na ciele, opadać z ciała, rzad. tracić ciało «chudnąć»2. «organizm ludzki lub zwierzęcy (rzadziej roślinny) jako całość; czasem: tułów»Drobne, okazałe ciało.
Długie ciało żmii.
Części ciała.
Ciepłota, ciężar ciała.
Mieć wysypkę na całym, po całym ciele.
Czuć ból w całym ciele.
Włożyć suknię na gołe ciało.
◊ Na duszy i ciele «moralnie i fizycznie»◊ Robić coś, poświęcać się czemuś itp. duszą i ciałem «robić coś, poświęcać się czemuś ze wszystkich sił, całkowicie, ze wszystkim»◊ Dogadzać ciału «żyć wygodnie, pędzić życie sybaryty»◊ Stawać się ciałem; oblekać się, przyoblekać się ciałem a. w ciało «urzeczywistniać się»◊ A słowo ciałem się stało «zwrot z ewangelii używany dziś w niespodziewanej, zaskakującej sytuacji lub kiedy coś doszło do skutku, urzeczywistniło się, spełniło»◊ Świecić gołym ciałem «chodzić w podartym ubraniu»□ Cierp ciało, kiedy ci się chciało.□ Bliższa ciału koszula niż sukmana.przen. «grono osób, zgromadzenie; personel»Ciało dyplomatyczne, nauczycielskie, pedagogiczne, naukowe, ustawodawcze.
3. «zwłoki»Balsamować ciało.
Złożyć ciało do grobu.
Eksportacja ciała do kaplicy.
4. chem. fiz. «ograniczona, uformowana materia; substancja»Ciało gazowe, płynne, ciekłe.
Ciało organiczne, nieorganiczne.
Ciała promieniotwórcze, krystaliczne.
∆ Ciało stałe «ciało odznaczające się sztywnością postaci»∆ Ciało sztywne «ciało, które nie ulega odkształceniom, niezależnie od wartości sił przyłożonych do niego»∆ astr. Ciała niebieskie «wszelkie obiekty znajdujące się poza Ziemią w przestrzeni Wszechświata, np. Słońce, gwiazdy, planety, także wytworzone przez człowieka sztuczne satelity Ziemi»* mat. Ciało algebraiczne «dowolny zbiór co najmniej dwóch elementów, w którym określone są i wykonalne działania dodawania i mnożenia, przy spełnieniu określonych warunków»∆ Ciało liczbowe «zbiór liczb składający się co najmniej z dwóch elementów, w którym są określone i wykonalne działania dodawania i mnożenia, spełniające określone aksjomaty»
Słownik języka polskiego . 2013.
