- czynny
- \czynnynni, \czynnynniejszy1. «wykonujący jakąś czynność; pracujący, działający»
Wszyscy byli czynni, krzątali się.
∆ biol. Ciało czynne «ciało organiczne wywołujące reakcję w organizmie żywym»∆ chem. Pierwiastek czynny «pierwiastek wykazujący zdolność łatwego łączenia się z innymi pierwiastkami»∆ praw. Czynne prawo wyborcze «prawo osobistego wybierania przedstawicieli do państwowych organów władzy, także do organów różnych organizacji»◊ Pracownik, urzędnik itp. czynny «pracownik, urzędnik itp. faktycznie pracujący, nie emeryt»◊ Czynna służba (w wojsku, marynarce itp.) «służba rzeczywista, faktycznie odbywana, zawodowa»◊ Czynna zniewaga «pobicie, spoliczkowanie»◊ Brać w czymś czynny udział «brać udział rzeczywisty, osobiście coś robić, wykonywać»◊ Odgrywać czynną rolę «działać energicznie, prowadzić ożywioną działalność»◊ Okazać czynną pomoc «pomóc działaniem»2. «skłonny, zdolny do działania; aktywny, ruchliwy, energiczny, przedsiębiorczy»Czynna postawa wobec życia.
Czynne usposobienie.
◊ Usunąć się od czynnego życia «zaprzestać działania w pracy organizacyjnej, społecznej; nie brać udziału w życiu towarzyskim»3. «funkcjonujący, uruchomiony»Czynny aparat, zegar.
Sklep, zakład czynny.
∆ Czynny wulkan «wulkan w czasie wybuchu lub wybuchający okresowo, niewygasły»∆ ekon. Kapitał czynny «kapitał będący stale w obrocie, powiększający się»∆ jęz. Imiesłów przymiotnikowy czynny «imiesłów odmienny tworzony od tematu czasu teraźniejszego czasowników niedokonanych, np. czytający»∆ Spółgłoska funkcjonalnie czynna «spółgłoska, która jest nienaruszalnym składnikiem tożsamości wyrazu oraz bywa znamieniem form wyrazowych»∆ Strona czynna czasownika «strona, w której podmiot zdania może rządzić dopełnieniem za pośrednictwem orzeczenia»∆ księg. Bilans czynny «bilans dodatni, aktywny, w którym wpływy przewyższają wydatki»∆ Stan czynny «aktywa; dorobek przedsiębiorstwa w pieniądzach, nieruchomościach, narzędziach, surowcach itp.»
Słownik języka polskiego . 2013.
