obejść

dk, \obejśćjdę, \obejśćjdziesz, obejdź, obszedł, obeszła, obeszli - obchodzić ndk VIa, \obejśćdzę, \obejśćdzisz, \obejśćchodź, \obejśćdził, \obejśćdzony

1. «chodząc być kolejno w wielu miejscach w jakimś celu (np. w celu kontroli); zrobić obchód, zlustrować»

Ankieterzy obchodzili mieszkania.

Strażnik obchodził teren fabryki.

2. «pójść dookoła kogoś lub czegoś; idąc okrążyć, zajść z innej strony»

Obchodzić dom dookoła.

Obejść rozkopaną ulicę.

◊ Obejść prawo, przepisy itp. «znaleźć sposób bezkarnego naruszenia prawa, przepisów itp.»

3. «zainteresować, zająć kogoś, nie być komuś obojętnym»

Zła wiadomość bardzo go obeszła.

Czyjeś przeżycia nie obchodzą go.

◊ Ktoś, coś obchodzi kogoś tyle, co przeszłoroczny śnieg «ktoś, coś zupełnie kogoś nie interesuje»

4. częściej ndk «świętować, czcić jakiś uroczysty dzień, rocznicę; brać udział w obchodzie»

Obchodzić jubileusz, imieniny.

obejść się - obchodzić się

1. «postąpić w jakiś sposób z kimś lub czymś, potraktować kogoś w jakiś sposób»

Obchodzić się z kimś dobrze, źle, po ludzku, jak z dzieckiem.

2. częściej ndk «posługiwać się czymś, stosować coś»

Umieć obchodzić się z bronią, z aparatem fotograficznym.

3. «obyć się bez kogoś lub czegoś, poradzić sobie bez kogoś lub czegoś»

Obejść się bez cudzej pomocy.

Obchodzić się bez okularów.

◊ Nie obejdzie się, nie obeszło się bez czegoś «coś się na pewno stanie, coś musiało nastąpić»

◊ Obejdzie się bez czegoś; obejdzie się! «nie ma potrzeby; nie trzeba»

4. «zadowolić się czymś, poprzestać na czymś»

Obchodzić się byle czym.

Obejść się jedną koszulą.

◊ Obejść się smakiem «nie dostać, nie osiągnąć czegoś, czego się pragnie»