odpowiadać

ndk I, \odpowiadaćam, \odpowiadaćasz, \odpowiadaćają, \odpowiadaćaj, \odpowiadaćał - odpowiedzieć dk, \odpowiadaćwiem, \odpowiadaćwiesz, \odpowiadaćwiedzą, \odpowiadaćwiedz, \odpowiadaćwiedział, \odpowiadaćwiedzieli

1. «dawać odpowiedzi, udzielać informacji będąc pytanym; odpisywać (na listy)»

Odpowiadać listownie, telefonicznie, telegraficznie.

Odpowiadać cicho, głośno, krótko, szczerze.

Odpowiadać niegrzecznie.

Odpowiadać chórem, półgębkiem, półsłówkami, wymijająco.

Odpowiadać na pytania, na indagacje.

Odpowiedzieć po namyśle.

Nie odpowiadać na listy.

2. «reagować na czyjeś słowa, wezwania, zarzuty itp. słowem lub czynem; reagować we właściwy sposób na jakiś bodziec; odzywać się»

Odpowiadać na apel, wezwanie.

Odpowiadać na zaczepki, zarzuty.

Nikt nie odpowiadał na pukanie.

Telefon nie odpowiadał.

Samolot, statek nie odpowiadał na sygnały radiowe.

∆ Echo odpowiada «echo daje się słyszeć, odzywa się»

3. częściej ndk «zdawać sprawę przed nauczycielem z zadanej lekcji, mówić na zadany (przez sprawdzającego wiadomości) temat»

Odpowiadać pisemnie, ustnie.

Odpowiadać w klasie, w szkole, na lekcji.

Odpowiadać z historii, z matematyki, z pozytywizmu.

Dobrze (źle) odpowiadać na egzaminie.

Odpowiedział zadowalająco.

4. «odwzajemniać się, odpłacać, odwdzięczać się; oddawać coś za coś»

Odpowiadać na ukłon, na pozdrowienie.

Odpowiedzieć grzecznością na grzeczność.

5. częściej ndk «ponosić odpowiedzialność, być odpowiedzialnym przed kimś za coś, ponosić karę za coś, konsekwencje czegoś»

Odpowiadać za łamanie przepisów, za wykroczenia, za brak subordynacji, za nierytmiczność produkcji.

Rodzice odpowiadają za wychowanie dzieci.

Odpowiadać przed prokuratorem, przed sądem za nadużycia.

Odpowiecie za to przed sądem.

On za nic nie odpowiada.

Nie odpowiadać za swoje czyny, słowa, postępowanie.

∆ Odpowiadać z wolnej stopy «być pociągniętym do odpowiedzialności sądowej, nie będąc aresztowanym»

◊ Odpowiadać majątkiem, głową, życiem itp. «być gotowym do zadośćuczynienia za coś majątkiem, do przypłacenia czegoś głową, życiem; ręczyć za coś majątkiem, życiem itp.»

6. tylko ndk «spełniać określone warunki; być odpowiednim, stosownym, pasować do czegoś; zadowalać, dogadzać»

Odpowiadać warunkom, pokładanym nadziejom.

Praca w szkole bardzo mu odpowiada.

7. tylko ndk «być w określonym stosunku (np. zgodności, podobieństwa, równości, symetrii itp.) do czegoś; być równoważnym, zgodnym z czymś, podobnym do czegoś»

Odpowiadać rzeczywistości, faktycznemu stanowi rzeczy.

Coś odpowiada czyjejś naturze.

Jakaś figura geometryczna odpowiada innej.

Odpowiadać duchowi czasu, epoki.

Treść nie odpowiada tematowi wypracowania.

To, co on mówi, nie odpowiada prawdzie.