- zaciągnąć
- dk Va, \zaciągnąćnę, \zaciągnąćniesz, \zaciągnąćnij, \zaciągnąćnął, \zaciągnąćnęła, \zaciągnąćnęli, \zaciągnąćnięty, \zaciągnąćnąwszy - zaciągać ndk I, \zaciągnąćam, \zaciągnąćasz, \zaciągnąćają, \zaciągnąćaj, \zaciągnąćał, \zaciągnąćany1. «ciągnąc, wlokąc zmienić miejsce położenia czegoś, przesunąć, zawlec dokądś coś ciężkiego, kogoś, zwykle nieprzytomnego, nie mogącego chodzić»
Zaciągnąć worek kartofli do piwnicy.
Zaciągnąć bale pod szopę.
Zaciągnąć łódź w zarośla.
Zaciągnąć zemdlonego na łóżko.
◊ Zaciągnąć (u kogoś) dług, pożyczkę «pożyczyć od kogoś pieniądze, zadłużyć się»◊ Zaciągnąć dług wdzięczności «przyjąć od kogoś przysługę, za którą jest się zobowiązanym do wywdzięczenia się»◊ Zaciągnąć wartę «postawić kogoś na warcie lub stanąć na warcie»2. zwykle dk «nakłonić kogoś do pójścia ze sobą, zaprowadzić kogoś dokądś»Zaciągnąć kolegów do kawiarni.
Zaciągnąć znajomych na kolację.
Zaciągnąć przyjaciół na odczyt.
3. «ciągnąc rozpostrzeć coś, zasłonić coś czymś; ciągnąc zewrzeć coś, zacisnąć, ściągnąć»Zaciągnąć zasłony na okna.
Zaciągnąć budę kabrioletu.
Zaciągnąć suwak w namiocie.
Zaciągnąć pasek na ostatnią dziurkę.
Zaciągnąć tasiemki w kapturze.
4. «powlec, pokryć, posmarować coś czymś»Zaciągnąć deski pokostem.
Zaciągnąć podłogę pastą, lakierem.
∆ Zaciągnąć sos, zupę żółtkiem «zaprawić, zagęścić sos, zupę żółtkiem»5. częściej ndk, pot. «o powietrzu, wietrze, chłodzie, zapachach itp. (także nieos.): wiać, ciągnąć, zawiewać»Zimny wiatr zaciągał z północy.
Od rzeki zaciągnęło chłodem.
6. → zaciągaćzaciągnąć się - zaciągać się1. «wstąpić do jakiejś organizacji, służby, zwłaszcza do wojska; zaangażować się, wstąpić w szeregi czegoś»Zaciągnąć się do Ochotniczego Hufca Pracy.
Zaciągnąć się do ochotniczej straży pożarnej.
Zaciągnął się do pułku ułanów.
2. «paląc tytoń wciągnąć dym w płuca»Zaciągnąć się dymem, papierosem.
Palił nie zaciągając się.
3. «o niebie (także nieos.): pokryć się, zasnuć się chmurami»Niebo zaciągnęło się ciemnymi chmurami.
Zaciągnęło się, chyba będzie padać.
Słownik języka polskiego . 2013.