ciężko

ciężko
\ciężkożej
1. «(z) dużym ciężarem, ze znacznym obciążeniem»

Wóz ciężko wyładowany.

∆ Komuś jest ciężko «ktoś z trudem dźwiga coś ciężkiego»
2. «ociężale, powolnie; bezsilnie, bezwładnie»

Ciężko chodzić, stąpać, wlec się.

Ciężko powłóczyć nogami.

Usiąść ciężko na krześle.

Ptak ciężko łopotał skrzydłami.

∆ Ciężko chodzić, poruszać się, obracać się itp. «o mechanizmach (np. o zegarze, tłoku, zamku): funkcjonować niesprawnie, nieregularnie, stawiając opór, zacinając się»
przen. «w odniesieniu do stylu, języka, utworu literackiego, stroju, architektury itp.: niezręcznie, nieudolnie, bez polotu, wdzięku; masywnie»

Przekład wiersza brzmiał ciężko.

3. «mocno, silnie; z głuchym odgłosem»

Koła dudniły ciężko po bruku.

4. «o ubieraniu się: ciepło, grubo, nieprzewiewnie»

Gorąco mi, za ciężko się ubrałem.

5. «z trudem, wysiłkiem; trudno, niełatwo, opornie»

Ciężko pracować, oddychać.

Ciężko było iść pod górę.

Nauka idzie komuś ciężko.

◊ Ciężko strawny «o pokarmach: trudny do strawienia»
◊ (Komuś) jest ciężko «(u kogoś) jest bieda, niedostatek, brak pieniędzy»
◊ pot. Ciężko myślący «z trudem coś pojmujący, tępy, nierozgarnięty»
6. «bardzo, mocno (w zn. ujemnym); dotkliwie, surowo, srodze, okrutnie»

Zgrzeszyć, zawinić ciężko.

Ciężko kogoś obrazić.

7. «źle, smutno, ponuro, przykro, przygnębiająco»

Wzdychać ciężko.

Komuś jest ciężko na duszy, na sercu.

Ciężko mi żyć samemu.

8. «w odniesieniu do stanów chorobowych: poważnie, groźnie, niebezpiecznie»

Był ciężko ranny.

Chorował ciężej niż zwykle.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • ciężko — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł., ciężkożej {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} tak, że coś jest ciężkie, przenosi duży ciężar; mocno obciążony : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ciężko napakowana walizka. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ciężko — 1. Komuś jest ciężko a) «ktoś z trudem coś dźwiga»: Pomóż mu to nieść, widzisz przecież, że jest mu ciężko. Roz bezp 1997. b) «ktoś ma kłopoty, źle mu się powodzi»: Bliscy alkoholika starają się zwykle, żeby nic nie było widać na zewnątrz. (...)… …   Słownik frazeologiczny

  • ciężko jest — {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}na duszy {{/stl 13}}{{stl 7}} ktoś jest przygnębiony, przybity; ktoś jest w smutnym nastroju : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ciężko mu było na duszy, gdy opuszczał rodzinne strony. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • dusza — 1. Aż dusza rośnie «powiedzenie wyrażające radość, zadowolenie z czegoś»: (...) zgodnie pracują, pomagają sobie... aż dusza rośnie (...). Roz bezp 2001. 2. Bratnia, pokrewna, przyjazna dusza «człowiek bliski komuś pod jakimś względem, podobny do… …   Słownik frazeologiczny

  • myślący — (Ktoś) ciężko myślący zob. ciężko 3 …   Słownik frazeologiczny

  • serce — 1. Brać, wziąć (sobie) coś do serca «przejmować się, przejąć się czymś, silnie odczuwać, odczuć coś»: Jak będziesz tak wszystko brał sobie do serca, to wykorkujesz raz, dwa, ani się obejrzysz (...). J. Krzysztoń, Obłęd. 2. Całym sercem, z całego… …   Słownik frazeologiczny

  • wół — 1. pot. Coś jest napisane, ktoś pisze wołami «coś jest napisane, ktoś pisze niezgrabnie, bardzo dużymi literami»: (...) nie pisz takimi wołami, wychodzisz za linię. Roz bezp 1997. 2. Coś, ktoś pasuje, nadaje się do czegoś jak wół do karety «coś,… …   Słownik frazeologiczny

  • kawałek — m III, D. kawałekłka, N. kawałekłkiem; lm M. kawałekłki 1. «niewielka część jakiejś całości; odcinek, fragment, urywek czegoś» Kawałek chleba, mydła, papieru, tortu. Nauczyć się kawałek wiersza. Przepisać kawałek tekstu. Brać kawałek czegoś, dać… …   Słownik języka polskiego

  • koń — m I, DB. konia; lm M. konie, D. koni 1. «Equus caballus, ssak nieparzystokopytny z rodziny koniowatych, roślinożerny; hodowany jako zwierzę domowe, pociągowe lub wierzchowe; żyje także w stanie dzikim» Gniady, bułany, rączy koń. Koń cugowy,… …   Słownik języka polskiego

  • napracować się — dk IV, napracować sięcuję się, napracować sięcujesz się, napracować sięcuj się, napracować sięował się «popracować długo, ciężko, aż do zmęczenia; natrudzić się, spracować się» Napracował się, gdy karczował las. Napracować się ciężko przez całe… …   Słownik języka polskiego

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”