rozpalić

dk VIa, \rozpalićlę, \rozpalićlisz, \rozpalićpal, \rozpalićlił, \rozpalićlony - rozpalać ndk I, \rozpalićam, \rozpalićasz, \rozpalićają, \rozpalićaj, \rozpalićał, \rozpalićany

1. «rozniecić ogień, spowodować, że coś zacznie się palić»

Rozpalić ognisko.

Rozpalić w piecu.

∆ Rozpalić piec, kocioł itp. «rozpalić ogień w piecu, pod kotłem itp.»

przen.

a) «wywołać, podsycić, wzmóc (uczucia)»

Rozpalić w kimś nadzieję, zapał, wolę walki.

b) «nadać czemuś blask, rozświecić, rozjaśnić»

Słońce rozpaliło niebo złotym blaskiem.

2. «doprowadzić do stanu rozżarzenia, bardzo silnie rozgrzać»

Rozpalić metal do czerwoności.

przen. «pobudzić do działania, ożywić, podniecić, roznamiętnić»

Rozpalić serca, umysły, wyobraźnię.

rozpalić się - rozpalać się

1. «rozniecić się po zapaleniu, zapłonąć dużym płomieniem»

Ogień szybko się rozpalił.

przen.

a) «wzmóc się, nabrać intensywności»

Bitwa rozpalała się coraz bardziej.

Gniew rozpalał się z każdym dniem.

b) «nabrać intensywnej barwy czerwonej lub żółtej; zalśnić, rozbłysnąć»

Niebo rozpaliło się czerwonym blaskiem zachodu.

2. «nagrzać się bardzo silnie; dostać silnej gorączki, zaczerwienić się»

Policzki rozpaliły się rumieńcem.

Węgiel rozpalił się do czerwoności.

przen. «ożywić się, roznamiętnić się»

Dyskusja rozpalała się coraz bardziej.